همزیستی نظام بانکی با تحریم‌ها در سایه برجام

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ در این توافق قراربود همه تحریم‌های بانکی ومالی ایران لغو شود که برخی از فعالان اقتصادی می‌گویند لغو تحریم‌ها آنچنان که باید احساس نمی‌شود.
حسین سلاح ورزی نائب رئیس اتاق بازرگانی می‌گوید: هنوزهم مشکلات مبادلات بانکی حل نشده و با گذشت دو سال از براجم همچنان این امور به سختی انجام می‌شود.
بهنام فتحی یکی از صادرکنندگان کشور هم از نبود مبادلات بانکی مناسب بین بانک‌های ایران وشبکه بانکی جهان گلایه‌مند است ومی گوید: برجام در مباحث بانکی تاکنون اثرگذار نبوده است و همچنان برای واردکردن ارز حاصل از صادرات به داخل کشور با مشکل مواجه هستیم.
این صادرکننده در توضیح بیشتر مشکلات بانکی می‌گوید: اگر بخواهیم ارز را وارد کشور کنیم حتما باید یک حساب دولتی داشته باشیم، وقتی هم ارز به حساب دولتی واریز می‌شود، معادل ریالی آن با ارز دولتی تحویل ما داده می‌شود در حالی که صادرات ما باارز آزاد است.
مسعود غفاری از فعالان اقتصادی هم معتقد است هنوز در اتاق مبادلات پایاپای بانکی یا همان سوئیفت با مشکل مواجه هستیم و بانک‌های داخلی نمی‌توانند با بانک‌های مختلف دنیا به ویژه بانک‌های بزرگ ومهم جهان مبادلات سوئیفتی داشته باشند.
علیرضا فتاحی تولیدکننده هم می‌گوید: همچنان مبادلات پولی از طریق صرافی‌ها انجام می‌شود، مگر ترکیه وچین که تا حدودی ارتباطات بانکی برقرارشده است.
جلال ابراهیمی دبیرکل اتاق بازرگانی ایران وترکیه با رد عادی شدن روابط بانکی ایران با ترکیه می‌گوید: هنوزهم مبادلات بانکی ایران با ترکیه به شرایط قبل از تحریم بازنگشته ودرحال حاضر ما فقط با سه بانک ترکیه ارتباط کاری داریم درحالیکه قبل از تحریم با دستکم هشتاد بانک در ترکیه همکاری می‌کردیم.
امید یراقی رئیس اتاق بازرگانی ایران وآلمان هم وجود مشکل بانکی بین ایران وآلمان را تایید می‌کند ومی گوید: هنوز مشکلات بانکی بین دوکشور باقی است و همچنان بانک‌های آلمانی از همکاری با تجار وبانک‌های ایرانی سربازمی زنند.
با این حال منصور معظمی رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران معتقد است: مبادلات بانکی ایران با جهان بهبود یافته است، اما اگر انتظار داشته باشید بانک‌های بزرگ جهان وارد این همکاری شده اند و همه چیز به حالت عادی برگشته است، اینطور نیست. نکته‌ای که عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هم آن را تاییدمی کند.
غلامرضا کاتب می‌گوید هنوزهم دلایل متعددی مانع گسترش روابط بانکی ایران با بانک‌های جهان است.
عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی معتقد است، تهدیدهای آمریکا و ترس بانک‌ها از جریمه شدن توسط خزانه داری آمریکا یا ایجاد اختلال در همکاری آن‌ها با بانک‌های امریکایی باعث شده است تا همچنان بانک‌های برزگ ومعتبر جهان از همکاری با ایران سرباززنند.
آنچنان که مسئولان بانکی می‌گویند، درحال حاضر مبادلات مالی ایران فقط با بانک‌های کوچک برقرارشده و تا رسیدن به حد مطلوب فاصله داریم.
اکبر کمیجانی قائم مقام بانک مرکزی با بیان اینکه بعد از برجام مبادلات بانکی ایران فقط با چند بانک کوچک ودرحد معمول برقرارشده است، می‌افزاید: بانک‌های بزرگ برای ادامه همکاری با ایران درحال رایزنی و گفتگو هستند، اما هنوز این گفتگو‌ها به نتایج مشخصی ختم نشده است.
هادی اخلاقی مدیرعامل بانک ملت هم می‌گوید: مبادلات بانکی ایران با شبکه بانکی جهان برقرارشده و شرایط خیلی بهتر از قبل از برجام شده است، اما اگر تصور این باشدکه همه چیزعادی شده و درحال حاضر باهمه بانک‌های جهان ارتباط برقراراست وهیچ مشکلی دراین زمینه وجودندارد، اینطور نیست و من هم تایید می‌کنم که مشکل همچنان باقی است.
حسین قضاوی معاون وزیر اقتصاد و دارایی هم معتقد است: وضع مبالادت بانکی ایران با خارج، بهتر از قبل شده است، ولی به حد مطلوب نرسیده است.
قضاوی می‌گوید: هزینه نقل و انتقال پول در زمان تحریم‌ها به ۱۰ درصد رسیده بود و اکنون هزینه‌های نقل و انتقال وجوه نسبت به دوران تحریم کاهش یافته، ولی همچنان با شرایط ایده آل فاصله دارد.
قضاوی می‌گوید: اکنون انجام حواله ارزی از بانکهای ایرانی به اروپا امکان پذیر است، ولی در شبکه صرافی صورت می‌گیرد.
معاون وزیر اقتصاد در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا تحریم‌های بانکی پس از برجام لغو نشده و حتی برای بازگرداندن پول حاصل از صادرات هم با مشکل مواجه هستیم، می‌گوید: همه این مشکلات به علت تحریم‌ها نیست و برخی از این مسائل مرتبط به اف‌ای تی اف و قرار داشتن ایران در گروه کشورهای پرریسک است.
در همین زمینه وزیر صنعت معدن و تجارت که مسئولیت تجارت بین المللی ایران را
هم برعهده دارد هم مشکلات موجود درراه مبادلات بانکی ایران و جهان را به مشکلات داخلی مرتبط می‌داند و می‌گوید: برداشته شدن تحریم‌ها و محسوس شدن اثرات آن به زمان بیشتری نیازدارد.
محمد رضا نعمت زاده می‌افزاید: بانک‌های ما ده سال ارتباطشان با دنیا قطع بوده و همین مسئله باعث شده است تا شفافیت عملیات بانکی در کشور ما برای دیگر کشور‌ها زیر سئوال رود؛ بنابراین بازگشت اعتماد متقابل وبرقرار ارتباط و همکاری دوباره نیازمند زمان بیشتری است.
نعمت زاده برخی مشکلات موجود برسرراه عادی سازی روابط بانکی ایران با جهان را متوجه عملکرد بانک‌های داخلی می‌داندو می‌افزاید:بخشی از دلایل کم اثربودن لغو تحریم‌های بانکی، به دلیل نبود شفافیت در بانک‌های داخلی و قرارداشتن بانک‌های ما در لیست سیاه پولشویی است که بانک‌ها ما باید هرچه سریعتر درراستای ایجاد شفافیت و ارائه ترازنامه‌های مالی خود اقدام کنند.
هرچند هدف ازلغو تحریم‌ها، تسهیل تجارت ایران با جهان بوده، اما چگونه می‌توان بدون لغو تحریم‌های بانکی، وارد عرصه تجارت جهانی شد؟
اگرچه بعد از برجام بسیاری از تحریم‌های ایران درزمینه فروش نفت، پتروشیمی، کشتیرانی و دیگر موارد برداشته شده، اما برخورداری از مواهب لغو این تحریم‌ها فقط وفقط منوط به برداشته شدن تحریم‌های بانکی است. تحریم هایی که به دلایل مختلف تاکنون لغو نشده است.
گزارش: امیر شایان مهر