نشر کودک در انتظار آثار غنی نویسندگان

روزی که به مناسبت سالگرد درگذشت زنده یاد مهدی آذر یزدی، در تقویم هم ثبت شده ، شاید ما را یاد تمام کتاب هایی بیندازد، که کمک کردند تا بزرگ شویم.
کتاب هایی کودکانه، که در واقع کتاب های بزرگی بودند.
اگر کودک چند دهه قبل، تنها سهمش از کتاب، «گلستان سعدی» بود که در مکتب خانه ها می خواند.
امروز کتاب های زیادی دارد که با زبان خود او نوشته شده است.
آن هم با کمک افسانه ها و متل ها.
آن هم با کمک بازنویسان و باز آفرین هایی چون زنده یاد مهدی آذر یزدی، که سراغ مثنوی معنوی رفتند، سراغ خمسه نظامی.
کسانی که تلاش کردند تا کودکان را با گنجینه ادبیات فارسی آشنا کنند.
تاریخ صدسال گذشته نشان می دهد کتاب کودک، چه رشد قابل توجهی داشته است.
طوری که امروز نزدیک به 700 ناشر کودک، محتوای مورد نیاز کودکان را تأمین می کنند.
کتاب های آن ها رده بندی سنی دارد. یعنی خیلی تخصصی است.
کتاب های آن ها در موضوع هایی متنوع تقسیم بندی شده. یعنی دست های او خیلی پر است.
نویسندگان آن ها شاخص و شناخته شده اند.
حالا همه ما می دانیم شاعر «صد دانه یاقوت» آقای مصطفی رحماندوست است که نوشته هایش حتی در کتاب های درسی هم منتشر شده است.

همه ما خالق «قصه های مجید» را می شناسیم که آقای هوشنگ مرادی کرمانی است و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی است.
و این همه نشان می دهد که جهان کودکی جهان بزرگی است و افرادی در رأس آن فعالیت می کنند که کارهای مهمی در کارنامه خود دارند.
پس جای تعجب ندارد که هر نویسنده ای که در حوزه بزرگسال می نویسد و نویسنده معروفی هم هست، یا هر شاعری که شعرهای متفاوت و خاصی می نویسد یک اثر در حوزه کودک و نوجوان دارد.
هرچند که این همه کافی نیست.
چون کودک امروز در نقطه ای ایستاده است که انبوهی کتاب را پشت سر گذاشته است.
او مانند پدر و مادر خود نیست که تنها نشریه نسلش «کیهان بچه ها» بود و معدودی از کتاب های کودک خارجی را به زحمت به دست می آورد.
او با این پیشینه مطالعاتی بزرگش، حالا با «تلفن همراه » آشنا شده.
او در کنار کتاب هایی که در ویترین کتابفروشی ها می بیند، کلی بازی رایانه ای و محصول پویانمایی می شناسد و تماشا می کند.
او کتاب های ترجمه شده زیادی هم به دستش می رسد که از نظر «داستان پردازی» و «نوع نگارش»، ضرباهنگ تندی دارد و خیلی پر آب و رنگ است.

قصه های خوب برای بچه های خوب 

همین، کار نویسندگان و تولید کنندگان کتاب کودک را سخت تر می کند.
کودک امروزی گرچه باید با ادبیات کهن آشنا شود و نویسندگان و ناشران، گرچه رسالتی سنگین در زمینه آشنایی کودکان با محتواهای ایرانی دارند اما باید قالب ها را تغییر دهند.
امروزه، موضوع های متنوعی در کتابهای خارجی دنبال می شود که جایش در ادبیات معاصر ما خالی است و کودکان هم به همین دلیل کتابهای خارجی را می پسندند.
بنابر این، نویسندگان باید هرچه بیشتر خود را به جهان کودکان امروز نزدیک کنند.
ناشران باید در انتشار کتاب های شادتر قدم بردارند.
صنعت چاپ باید به کمک بیاید و در طرح جلد های بهتر، با کیفیت مناسب و همراه با نوآوری پیش قدم شود.
تصویرگران باید از قالب های قدیمی بیرون بیایند.
خلاصه همه باید دست به دست هم دهند تا کودک امروزی آن چه را که در دنیای پیرامون خود می بیند، در کتاب ها هم مشاهده کند.
شاید بی دلیل نیست نام گذاری این روز با نام زنده یاد مهدی آذریزدی.
چرا که زنده یاد مهدی آذریزدی یکی از نویسندگان پیشروی نسل خود بود.

چه خوب که در روز ادبیات کودک، نویسندگان امروز هم قدم های جدیدی بردارند و با توجه به نیاز روز، کودکان را با محتوایی غنی تر، متفاوت تر و نوآوری بیشتری روبرو کنند.

یادداشت : میترا لبافی