روزنامه الاخبار: روابط رياض و اسلام آباد تيره شده است
به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صداوسيما به نقل از روزنامه الاخبار؛ روابط بین پاکستان و عربستان سعودی به سبب حمایت نکردن ریاض از اسلام آباد در مساله کشمیر تیره شده است.
پایگاه اینترنتی روزنامه الاخبار لبنان در گزارشی نوشت روابط بین ریاض و اسلام آباد گرم نیست. ابراز علاقه پاکستان به عربستان سعودی و عذرخواهی از آن نتوانست رضایت خاطر محمد بن سلمان ولیعهد را به دست آورد. بی باکی بن سلمان به حدی رسید که تهدید به قطع کمکها به پاکستان کرد.
شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه پاکستان از اینکه ریاض خودش را از مساله کشمیر کنار کشید، انتقاد کرد و بطور تلویحی گفت سران کشورهای اسلامی را خارج از چارچوب «سازمان همکاری اسلامی» جمع میکند تا به حل این مساله کمک کنند. با اینکه پاکستان تلاش کرد «لغزشهای» وزیر خارجه اش را جبران کند و قمر جاوید رئیس ستاد ارتش خود را در اواسط ماه گذشته به ریاض فرستاد تا تنش روز افزون را مهار کند,، اما این مهمان دست خالی بازگشت. شواهد نشان میدهد بن سلمان که از مخالفت با ژنرال پاکستانی خودداری کرده بود، قصد دارد متحد خود را تنبیه کند.
یک سال قبل نارندرا مودی نخست وزیر هند تصمیم گرفت وضع حقوقی خاص جامو و کشمیر را لغو کند. از آن زمان پاکستان بارها از موضع «سازمان کنفرانس اسلامی» در قبال این مساله ابراز ناامیدی کرد. این سازمان تنها خواهان حل و فصل نزاع براساس قطعنامههای سازمان ملل شده بود. ابراز نارضایتی و گلایه اسلام آباد بدین خاطر است که بارها برگزاری نشست سازمان همکاری اسلامی را خواستار شده بود، اما نتیجهای نداشت و به همین دلیل مجبور شد با لحنی تند با عربستان سعودی صحبت کند که معمولا دولتهای غیر غربی این گونه با عربستان سعودي رفتار نمیکنند.
در نخستین سالگرد اقدام هند درباره کشمیر، وزیر امور خارجه پاکستان تصمیم گرفت به این سازمان حمله و از آن انتقاد کند که به این مساله «بی توجه» است و همیشه برگزاری نشست در سطح وزراء امور خارجه اعضاء سازمان برای حمایت از کشمیریها را به تاخیر میاندازد.
وی بطور تلویحی گفت کشورش به دنبال حل این مساله خارج از چارچوب «سازمان همکاری اسلامی» است.
این در حالی است که رسانههای پاکستانی گزارشهایی را منتشر کردند که نشان میدهد اسلام آباد وام یک میلیارد دلاری عربستان را قبل از فرا رسیدن سررسید آن بازپرداخت کرده است. این وام بخشی از بسته نجات به ارزش ۶ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلاری بود که عربستان در اکتبر ۲۰۱۸ اعلام کرد به پاکستان میدهد که ۳ میلیارد آن به صورت وام و بقیه آن در قالب تسهیلات نفتی بوده است.
در همین زمینه «رویترز» به نقل از برخی مقامات نظامی اعلام کرد عربستان خواهان بازپرداخت یک میلیارد دلار دیگر از وامهای خود شده است. رسانههای داخلی پاکستان اعلام کردند محمولههای نفت خام که توافق شده بود در اختیار اسلام آباد قرار گیرد، از ماه مه گذشته به حال تعلیق در آمد. در این ماه اعتبار توافق به عمل آمده منقضی شد و ریاض این توافق را تمدید نکرد. با اینکه عربستان در قبال این تحولات سکوت کرده است قریشی هفته گذشته این خبر را که ریاض خواهان بازپرداخت وامش شده یا اینکه ریاض تصمیم گرفت کمکهای نفتی را به حال تعلیق در آورد، رد کرد. اما قریشی از سفر قریب الوقوع شی جین پینگ رئیس جمهور چین به پاکستان سخن به میان آورد و این سفر را «بسیار با اهمیت» توصیف کرد به ویژه اینکه خبرهایی منتشر شده که نشان میدهد پکن قصد دارد وامی به مبلغ یک میلیارد دلار در اختیار اسلام آباد قرار دهد تا بتواند آثار ناشی از کاهش نقش احتمالی ریاض را جبران کند. وزیر امور خارجه پاکستان یادآور شد گذرگاه اقتصادی بین چین و پاکستان «پیش میرود» با اینکه هند اعتراض کرد. هند از این واهمه دارد که عربستان به خاطر حمایت از پاکستان در مساله کشمیر منافع تجاری اش را به خطر بیندازد. روابط بین ریاض و دهلی نو در سالهای اخیر بطور قابل توجهی گرم شد و با سفر بن سلمان به هند در فوریه سال گذشته تقویت شد. بن سلمان در این سفر تلاش کرد تجارت غیر نفتی بین دو کشور را افزایش دهد و سرمایه گذاریها در این کشور آسیایی را طی دو سال به ۱۰۰ میلیارد دلار برساند. چند روز پس از تصمیم هند برای لغو وضع خاص کشمیر، شرکت عظیم «آرامکو» عربستان و دهلی نو توافقنامهای به ارزش ۱۵ میلیارد دلار امضاء کردند. این توافق خشم محافل پاکستان را برانگیخت که منتظر پشتیبانی عربستان بودند در حالی که بیانیه وزارت امور خارجه عربستان این امر (پشتیبانی از اسلام آباد) را نادیده گرفت و از «طرفین نزاع» خواست صلح و ثبات را حفظ و برای دستیابی به حل و فصل مسالمت آمیز بر مبنای قطعنامههای سازمان ملل متحد تلاش کنند.
روابط بین ریاض و اسلام آباد به دور از کشمکشهای منطقهای نیست. در اواخر ۲۰۱۹ عربستان سعودی موفق شد مانع حضور پاکستان در نشست محدود سران کشورهای اسلامی در پایتخت مالزی شود. قریشی اخیرا این خبر را تایید کرد زمانی که گفت کشورش به خاطر شرکت نکردن در این نشست به درخواست عربستان عذرخواهی کرده است.
عربستان با اینکه «نشست کوالالامپور» را تحریم کرد و از طریق «سازمان همکاری اسلامی» هشدار داد که این نشست خارج از چارچوب آن برگزار شده بود، نتوانست سبب ناکامی این نشست شود. عربستان هشدار داد چنین نشستهایی «تضعیف اسلام و مسلمین» به شمار میرود. برخی شواهد نشان میدهد ریاض درباره شکل گیری سازمان موازی یا حتی جایگزین سازمانش (سازمان همکاری اسلامی که زیر سلطه ریاض قرار دارد) نگران است، زیرا در صورت تشکیل چنین سازمان موازی یا جایگزین، یک جبهه سیاسی شکل خواهد گرفت که با نفوذ عربستان در کشورهای اسلامی مقابله خواهد کرد. شاید بیشترین چیزی که حساسیت عربستان را در آن زمان تحریک کرد حضور رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، حسن روحانی رئیس جمهور ایران، تمیم بن حمد امیر قطر و نمایندگانی از جنبش «حماس» در این نشست بود که به چهرههای مهم این نشست تبدیل شده بودند. رئیس جمهور ترکیه در آن زمان اعلام کرد عربستان تهدید کرد کارگران پاکستانی را اخراج و سپرده هایش را از بانک مرکزی پاکستان خارج میکند تا متحدش را از حضور در این نشست بازدارد. دو ماه پس از این رویداد اردوغان به پاکستان سفر کرد که در این سفر مذاکراتی درباره تقویت همکاری اقتصادی و نظامی بین طرفین برگزار شد. اردوغان طی سخنانی در پارلمان پاکستان متعهد شد از اسلام آباد برای مقابله با «فشارهای سیاسی» حمایت کند.